تحلیل گفتمان انتقادی سینمای ایران با تاکید بر آثار: مهرجویی، حاتمی، بنی اعتماد و فرهادی

بعد فرهنگی یکی از ابعاد اساسی جامعه است که آثار هنری را نیز در برمی گیرد،سینما به عنوان هنری چندوجهی که در کنار نشانه های بصری با مبانی زبان شناختی نیز همراه است،رابطه ی متقابلی با جامعه ی خود دارد و می تواند نشان دهنده ی ویژگی های بارز جامعه ی خود باشد. بامطالعه ی آثار سینمایی می توان روابط قدرت ، و جهان بینی های مربوط به تقسیم و توزیع قدرت، میان ارکان و ابعاد مختلف جامعه ی مولد آثار سینمایی را دریافت. یکی از روش های تحلیلی در این رابطه، تحلیل گفتمان انتقادی است که با قائل بودن کارکرد اجتماعی و عملی برای زبان،از طریق سنجش نظام نشانه شناسی آن به رابطه ی میان زبان و اجتماع می پردازد و روند توزیع قدرت را بسته به هدف پژوهش، بررسی می کند و در راستای رفع تبعیض و نشان دادن عدم تعادل توزیع قدرت به تبیین می پردازد.در این پژوهش توصیفی- تحلیلی که اطلاعات آن با روش کتابخانه ای جمع آوری گردید و به شیوه ی تحلیل محتوا(با تأکید بر تحلیل گفتمان انتقادی) ارزیابی آن صورت گرفت ، به تحلیل گفتمان جنسیت در آثار سینمایی: علی حاتمی ، داریوش مهرجویی،رخشان بنی اعتماد و اصغر فرهادی پرداخته و به این یافته ها منتج شد: روش تحلیل گفتمان انتقادی روش قابل اعتمادی در بررسی روابط قدرت میان جنسیت زن و مرد است و همچنین گذر زمان و تغییر سامان دانایی جامعه در گفتمان جنسیت آثار سینمایی آن جامعه نیز تأثیری قابل توجه داشته است و عامل جنسیت مولف اثر نیز در نحوه ی بیان و نمایش گفتمان جنسیت آثار سینمایی موثر است. در این راستا با علم به رابطه ی متقابل میان سینما و جامعه،مولفان آثار تصویری با ارتقا دانش زمینه ای شان می توانند بر سامان دانایی اجتماعشان تأثیری به سزا بگذارند و در ایجاد تعادل میان اهرم های قدرت نقشی پویا داشته باشند.